สำหรับคุณแม่มือใหม่ ทางเราก็ได้นำข้อมูลมาฝากเกี่ยวกับคุณแม่ที่กำลังตั้งครรภ์โดยเฉพาะ ซึ่งอาจต้องเตรียมรับมือกับสภาวะหลังคลอด ที่เกิดจากระดับฮอร์โมนที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วและส่งผลต่ออารมณ์ความรู้สึกหลายอย่างด้วยกัน
ภาวะซึมเศร้าหลังคลอดเกิดจากการเปลี่ยนของระดับฮอร์โมนที่รวดเร็ว
ส่งผลให้อารมณ์ของคุณแม่มีความเปลี่ยนแปลง
แบ่งออกเป็น 3 กลุ่มใหญ่ ๆ ได้แก่
กลุ่มแรกคือภาวะอารมณ์เศร้าหลังคลอด เกิดจากการที่ยังปรับตัวหลังคลอดไม่ค่อยได้
กังวลเรื่องลูก มีอาการอยู่ในช่วงสัปดาห์แรก สามารถหายได้เองโดยไม่ต้องรักษา
กลุ่มที่สองคือ โรคซึมเศร้าหลังคลอด มีอาการนอนไม่หลับ เบื่ออาหาร ร้องไห้บ่อย อ่อนไหวง่าย บางครั้งหงุดหงิด ความผูกพันกับลูกหายได้ บางครั้งผุดภาพอยากทำร้ายตัวเอง ทำร้ายลูก
ระยะอาการมีตั้งแต่ 2 สัปดาห์ไปจนถึงหลายเดือน ต้องได้รับการรักษาที่ถูกต้อง ไม่สามารถหายเองได้
กลุ่มที่สามคือ โรคจิตหลังคลอด มักเกิดในช่วงหลังคลอด 1-2 วัน หรือหลังคลอด 3-4 วัน
มีอาการฉุนเฉียว ร้องไห้ง่าย คึกคัก คล้ายไบโพลาร์ หูแว่ว ประสาทหลอน บางครั้งมีเสียงสั่งให้ฆ่าลูก
คนไข้จะมีอาการหวาดกลัวมาก นอนไม่ได้ น้ำหนักลดลงมาก ต้องอยู่โรงพยาบาลเพื่อทำการรักษาไม่สามารถหายเองได้ มีความอันตรายต่อตัวเองและลูก
ปัจจัยสำคัญคือมีคนในครอบครัวป่วยเป็นโรคซึมเศร้า
ปัจจัยอื่น ๆ เช่น การเงิน ตกงาน เลิกรากับสามี เด็กคลอดออกมาแล้วไม่สมบูรณ์ เป็นต้น
ข้อมูลจาก
ศ. นพ.มาโนช หล่อตระกูล
ภาควิชาจิตเวชศาสตร์
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี
มหาวิทยาลัยมหิดล