ยาสมุนไพรไทยเป็นยารักษาโรคกลุ่มหนึ่งที่มีประสิทธิภาพในการรักษา และหลายคนเชื่อว่าเป็นยาที่ปลอดภัย ปราศจากสารสเตียรอยด์ ซึ่งอาจเป็นความเชื่อที่ไม่ถูกต้องเสมอไป เพราะยาสมุนไพรบางชนิดก็มีสารสเตียรอยด์ผสมอยู่ เพื่อให้ผลการรักษาแสดงออกมาภายในเวลาอันสั้น แต่กลับเป็นอันตรายมากกว่าที่คิด ดังนั้นเพื่อการกินยาที่ปลอดภัย สามารถใช้ชุดทดสอบสารสเตียรอยด์เพื่อทดสอบตัวยาก่อนกินได้

ขั้นตอนการทดสอบสารสเตียรอยด์

1. ใช้โกร่งบดยาที่ต้องการทดสอบให้ละเอียด
2. ตักผงยาใส่หลอดทดลองให้ถึงขีดสีน้ำเงิน (ขีดล่าง)
3. เทสารละลายตามลงไปในหลอดทดลองให้ถึงขีดแดง (ขีดบน)
4. ปิดฝาให้สนิทแล้วเขย่าประมาณ 3 นาที
5. ตั้งทิ้งไว้ รอจนกว่าสารจะเกิดการแยกชั้น
6. เปิดจุกออกแล้วใช้ดรอปเปอร์ดูดสารละลายส่วนใสขึ้นมา
7. เปิดซองชุดทอดสอบแล้วหยดสารลงไปในแนวตั้งตรง 4 หยด
8. ทิ้งไว้ประมาณ 10 นาที แล้วอ่านผล

วิธีการอ่านผลทดสอบ

1. 1 ขีด มีเตียรอยด์ (c)
2. 2 ขีด ไม่มีสเตียรอยด์

ข้อแนะนำในการใช้ชุดทดสอบสารสเตียรอยด์

1. สารบางชนิดมีสีเข้มอาจใช้เวลานานกว่า 10 นาที ในการแสดงผล ให้ทิ้งไว้นานขึ้นจนกว่าตัวยาตกตะกอนหมดและใสมากขึ้น
2. ควรใช้ชุดทดสอบทันทีหลังจากเปิดซองและอ่านผลภายในระยะเวลาที่กำหนดเท่านั้น
3. หากน้ำยาละลายตัวอย่างกระเด็นเข้าตาหรือถูกผิวหนังให้ล้างด้วยน้ำสะอาดจำนวนมาก
4. ปิดฝาให้สนิททุกครั้ง หลังใช้น้ำยาตัวอย่างเสร็จเรียบร้อยแล้ว
5. เก็บชุดทดสอบในอุณภูมิห้อง อย่าให้ถูกแสงแดด ความร้อน และความชื้น
6. ใช้ทดสอบสเตียรอยด์ 2 ชนิด เช่น เด็กซาเมทาโซน หรือ เพรดนิโซโลน

ข้อแนะนำในการซื้อยา

หากซื้อยากินเอง ควรระวังยาที่ไม่มีทะเบียนยา โดยสังเกตจากฉลากข้างกล่องโดยละเอียดทุกครั้งว่าข้อมูลครบถ้วนและถูกต้องหรือไม่

หมายเหตุ ชุดทดสอบสารสเตียรอยด์สามารถหาซื้อได้จากร้านผลิตภัณฑ์ของกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์กระทรวงสาธารณสุข

ข้อมูลโดย
ภญ.นันทพร เล็กพิทยา
หัวหน้างานเภสัชกรรมคลินิก ฝ่ายเภสัชกรรม
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี
มหาวิทยาลัยมหิดล