ตราสัญลักษณ์คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี


 
 

        คุณอนันต์ อนุศาสนนันทน์ งานโสตทัศนศึกษา เป็นผู้ออกแบบตราสัญลักษณ์รามาธิบดี โดยใช้แนวคิดในการออกแบบฯ  ว่าสืบเนื่องจากโลโก้ของมหาวิทยาลัยมหิดล ซึ่งมีสัญลักษณ์เป็นรูปวงกลม มีข้อความล้อมรอบอยู่ภายในวงกลมด้านบน อตตานํ อุปมํ กเร คั่นด้วยดอกประจำยามทั้งสองข้าง และมีข้อความภายในวงกลมด้านล่างใต้ดอกประจำยามว่า มหาวิทยาลัยมหิดล  เมื่อต้องการจะสื่อให้ผู้ดูทราบถึงองค์กร ซึ่งอยู่ภายในมหาวิทยาลัยมหิดล ก็เพียงใส่สัญลักษณ์หรือข้อความขององค์กรนั้นๆ เพิ่มลงไปในโลโก้ ก็น่าจะใช้การได้ แต่ไม่สามารถทำได้เนื่องจากเป็นตราสัญลักษณ์ที่พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงพระราชทานให้แก่มหาวิทยาลัยมหิดล จึงมีทางแก้เพียงช่องทางเดียว คือ ใส่ภาพหรือข้อความล้อมรอบภายนอกวงกลมให้มีความกลมกลืนกับรูปแบบและลักษณะตัวอักษรที่บรรจุอยู่ในตราสัญลักษณ์เดิมที่มีอยู่ โดยคำนึงถึงสิ่งสำคัญดังนี้
        -    ตัวอักษรเดิมที่ใช้เป็นลักษณะการเขียนด้วยมือจากปากกาสปีดบอลล์ ตัวอักษรมีความอ้วนหนาเข้ม รูปแบบตัวอักษรเป็นตัวเขียน มีชื่อเรียกเป็นทางการว่า “ตัวกรมพระยานริศรานุวัติวงค์” หรือ “ตัวริบบิ้น” ในภาษาช่างเขียน 
        -    ข้อความหรือรูปภาพที่ใส่เพิ่มเติม จะต้องไม่อยู่เหนือด้านบนตราสัญลักษณ์ เนื่องจากมีลายเส้นพระมหาพิชัยมงกุฎอยู่เหนือตัวอักษร “ม” ซึ่งหมายถึงราชสกุลมหิดล การออกแบบจึงไม่สามารถใส่ภาพหรืออักษรเพิ่มเติมได้ จึงใช้ได้เฉพาะข้อความล้อมรอบอยู่วงกลมด้านนอก 
        -    เมื่อใส่ข้อความลงด้านใต้แล้วจะต้องให้กลมกลืนดูเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันไม่แยกออกจากกัน จึงต้องมีกรอบหรือเส้นล้อมภายนอกตัวอักษรที่เพิ่มเข้าไปอีกชั้นหนึ่ง และเพื่อไม่ให้เส้นล้อมภายนอกดูแข็งกระด้าง จึงจำเป็นต้องทำให้เส้นดูอ่อนช้อยมีน้ำหนักด้วย จึงได้ออกแบบให้มีลักษณะเป็นโบว์หรือแถบริบบิ้นรอบใต้ตัวอักษรอีกชั้นหนึ่ง จึงได้ตราสัญลักษณ์ของคณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี เป็นรูปริบบิ้นล้อมรอบตราสัญลักษณ์ของมหาวิทยาลัยมหิดล ให้แถบริบบิ้นมีความสูงเสมอดอกประจำยาม ปีกด้านข้างกางออกเล็กน้อยแล้วหุบเข้าสบัดปลายแฉกด้านล่าง เผยออกด้านข้างเล็กน้อย ทำให้ดูมีความเคลื่อนไหว 
        แต่เดิมการเขียนหรือออกแบบจะทำด้วยต้นฉบับบนกระดาษอาร์ตขนาด A1 (55X80 เซนติเมตร) ลงหมึกอินเดียอิงค์สีดำ แล้วจึงนำไปถ่ายด้วยฟิล์มโบรไมค์ เป็นฟิล์มเนกาทีฟต้นฉบับ จากนั้นเมื่อต้องการใช้งานจึงนำไปอัดหรือย่อขยายภาพตามขนาดที่ต้องการ เป็นภาพลายเส้นขาวดำเท่านั้น ต่อมาภายหลังตราสัญลักษณ์ได้เปลี่ยนไปจากรูปแบบเดิมเพราะการออกแบบ ในภายหลังจะทำด้วยคอมพิวเตอร์ เพื่อเพิ่มสีสันให้ดูสวยงาม มีการกำหนดสัญลักษณ์ไม่ได้เขียนด้วยมือ แต่ได้จากโปรแกรมคอมพิวเตอร์จึงแข็งตรงไม่พริ้วเหมือนแต่เดิม ขึ้นอยู่กับจินตนาการของช่างศิลปะแต่ละคนที่ประดิษฐ์ขึ้นใหม่ อย่างไรก็ตามตราสัญลักษณ์ได้ทำหน้าที่เสมือนตัวแทนขององค์กรเพื่อสื่อให้ผู้ดูได้ทราบ ซึ่งอาจจะมีการตกแต่งแก้ไขให้ดูดียิ่งขึ้นแต่ยังคงเค้าโครงเดิมที่มีการออกแบบไว้แต่เดิม 
        หมายเหตุ : การเกิดขึ้นของตราสัญลักษณ์รามาธิบดี เกิดจากการที่ท่านคณบดี ศาสตราจารย์เกียรติคุณ นายแพทย์อารี วัลยะเสวี มีความเห็นว่าคณะฯ น่าจะมีตราสัญลักษณ์เป็นของตัวเองแทนการใช้ตรามหิดล จึงได้มีการออกแบบขึ้นโดยให้มีตราสัญลักษณ์ของมหาวิทยาลัยมหิดลอยู่อย่างเดิม